Do it your self Een aantal weken geleden schreef ik dat ik heb deelgenomen aan een herbeslissingsmarathon die geven is door Mil en Sonja Rosseau. Na deze marathon ben ik afgereisd naar het Vlaamse Lochristi om Mil te interviewen voor dit blog. Ik vroeg Mil of hij samen met mij een vijf stappenplan kon uitdenken voor mensen die (nog) niet willen of kunnen deelnemen aan een herbeslissingsmarathon maar wel thuis al aan de slag willen met het maken van herbeslissingen. Stap 1: Maak contact met jezelf Blader door oude foto’s van jezelf en signaleer wat je voelt. Ben je bang, boos, verdrietig of blij? Wat signaleer je in je lichaam? Tintelen je handen? Voel je spanning in je bovenbenen? Krijg je een warm gevoel in je buik? Neem deze gevoelens en signalen waar en doe er verder niets mee. Het doel van deze stap is om contact te maken met jezelf. Stap 2: Wat ga je vandaag veranderen? Richt je op wat je wilt, het doel en niet op dat waar je vanaf wilt. Bijvoorbeeld: ik wil me gelukkig voelen en niet ik wil me minder somber voelen. Of ik wil risico’s nemen in plaats van altijd voor de veilige weg te kiezen. Ali (25 jaar) een jongeman die ik coach vertelt me dat hij van dat zware gevoel af wil. Hij voelt zich altijd verantwoordelijk voor de harmonie. Zowel thuis al op zijn werk. Zodra er spanning ontstaat, maakt hij snel een grapje. Het liefst nog ten koste van zichzelf. Vroeger vond hij het niet zo’n probleem. Zijn ouders en vrienden vonden hem altijd het grappigst. Maar nu merkt hij dat het hem ook wat kost. Hoe voelt zich vaker moe en ook een beetje somber. Ik vraag hem wat hij anders zou willen. Ali zegt dat hij voor zichzelf wil zorgen (en minder voor anderen). Stap 3: In gedachte terug Ga in gedachte terug naar een beeld uit je jeugd, net voordat je het gedrag vertoonden waar je nu een herbeslissing op neemt. Maak dit beeld zo concreet mogelijk. Waar ben je? Met wie ben? Hoe oud was je? Wat was de situatie? Wat gebeurde er toen? Ik vraag Ali om zijn ogen te sluiten en in gedachte terug te gaan naar het eerste moment dat hij zich kan herinneren voordat hij zich verantwoordelijk voelde voor anderen. Ali ziet zich zelf aan de keukentafel. Hij is vijf jaar oud. Hij zit rustig te tekenen. Zijn moeder staat eten te koken. Ze kijkt zenuwachtig naar de klok. Ze zegt tegen Ali dat hij zijn tekenspullen moet opruimen omdat zijn vader zo thuiskomt en de tafel gedekt moet worden. Nog voordat Ali alles heeft opgeruimd, komt zijn vader thuis met een gezicht dat op onweer staat. Ali ziet het bange gezicht van zijn moeder. Op dat moment doet Ali net alsof hij struikelt en maakt een prachtige sliding over de vloer. Het ziet er zo koddig uit dat zijn ouders beiden in de lach schieten. Tijdens het eten blijven ze er maar op terugkomen hoe grappig het was hoe Ali over de vloer gleed. Vanaf dat moment probeert Ali de spanning in huis te verkleinen door grappig te zijn. Hij gaat zich verantwoordelijk voelen voor de harmonie en gezelligheid in huis. Ik vraag aan Ali of hij kan zien wat een geniale oplossing dit toen was? Hij werd een bliksemafleider voor de spanning tussen zijn ouders en blijkbaar werkte dat ook. Ali erkent dat dit een redelijke ingenieuze strategie was voor een vijfjarige. Misschien herken je je in het verhaal van Ali of was jij eerder degene die zich stil hield omdat je ouders het al druk genoeg hadden met je lastige broertje of zusje? Of was één van je ouders ziek en ging daar alle aandacht naartoe en werd jij juist druk om gezien te worden? Misschien werd je zelf ook ziek om thuis aandacht te krijgen? Allemaal ontwikkelen we super slimme strategieën om gezien te worden door onze ouders zodat we liefde en aandacht krijgen. Stap 4: Onderzoek Ga terug naar de vraag wat je nu wilt veranderen. Bedenk wat de reden is dat dit nog niet gelukt is. Wat heeft je tegengehouden? Wanneer was je wel succesvol in het doorvoeren van een verandering? Wat of wie heeft je toen geholpen? Maak een verandercontract met jezelf. Beschrijf hierin welke stappen je moet zetten om te veranderen en wie of wat je hiermee kan helpen. Ali wil zich richten op zijn eigen geluk. Hij laat zich weerhouden doordat hij bedenkt dat mensen hem misschien dan minder aardig vinden. En wat zal zijn vrouw wel niet zeggen als hij ermee stopt om de ruzies tussen haar en hun zoon op te lossen? Ali wordt tegengehouden doordat hij denkt dat anderen zijn nieuwe gedrag nooit zullen accepteren. Ali schrijft in zijn verandercontract dat hij begint met zich niet meer te bemoeien met de de spanning tussen zijn collega’s. Hij kan weglopen als hij de neiging heeft om het op te gaan lossen. Als ze hem bij het conflict willen betrekken kan hij ze een vraag stellen in plaats van de clown uit te gaan hangen. Nu hij er zo over nadenkt heeft de clown uithangen ook helemaal geen zin. Voordat moment is de spanning wel even uit de lucht maar de volgende dag is dezelfde spanning er gewoon weer. Soms is die een halfuurtje later alweer terug. Als het op zijn werk goed gaat maakt Ali een nieuw verandercontract voor thuis. Wat zet jij in jouw verandercontract? Met welke kleine eerste stap kun jij vandaag al beginnen? Stap 5: Gentle reminders Vooral in de eerste periode vraagt nieuw gedrag om bewustzijn. Je moet jezelf er steeds aan helpen herinneren dat je iets was je al jaren op een bepaalde manier doet, anders gaat doen. Maak geheugensteuntjes voor jezelf. Dat kan een mooie foto, een muziekstuk of een hele playlist zijn. Je kunt ook een tekstje op je bureau zetten of een mooie steen in je zak doen. Telkens als je die steen dan voelt word je herinnert aan je herbeslissing. Op zo’n moment evalueer je hoe je dag is gegaan tot nu toe en ben je er weer even bewust van dat je zo door gaat. Ik ben benieuwd hoe deze vijf stappen jou helpen. Wil je deze stappen, net als Ali liever zetten met ondersteuning van een coach, bel me. Dan maken we op korte termijn een afspraak. Seema Ouweneel

Keuzes In de aankomende serie blogs ga ik dieper in op termen die vaak worden gebruikt binnen het coachingsjargon en die makkelijker gezegd dan gedaan zijn. Zinsnedes zoals ‘keuze maken’, ‘overtuigingen loslaten’, ‘patronen herkennen’, passiviteit etc. zal ik in deze serie onder de loep nemen. Aan de hand van een praktijkvoorbeeld diep ik in dit blog het begrip ‘keuze’ uit. Wat is een keuze maken? Het maken van een keuze betekent dat je uit een aantal opties er eentje kiest. Je kunt ook kiezen om niet te kiezen. In mijn coaching praktijk komen vaak mensen die last hebben van dit laatste, het niet kiezen. Ze dromen van een andere baan, of er knaagt iets maar het is te spannend, te onoverzichtelijk om dat verder te onderzoeken, laat staan om daarvoor te kiezen. Als het knagen zeuren wordt, komen ze bij mij. Anja ziet er afgepeigerd uit als ze voor het eerst mijn praktijk binnenloopt. Haar dikke blonde haar valt sluik langs haar gezicht. In ons eerste gesprek vertelt Anja dat ze ruim 10 jaar bij dezelfde werkgever zit. De eerste vijf jaar varieerde haar functies enorm. Ze is doorgegroeid van servicedesk medewerker tot Accountmanager van grote klanten. Maar ze heeft haar plafond bereikt. Vijf jaar geleden eigenlijk al. Ze wil iets anders maar ze heeft ook een jong gezin en de zekerheid die ze hier heeft is ook wel fijn. O’ ja en haar baas wil haar ook echt niet kwijt. Dat geeft haar een lekker gevoel. Ze weet niet zo goed wat ze moet doen. Anja denkt dat ze maar twee keuzes heeft. 40 uur in de week blijven werken bij deze werkgever of overstappen naar een andere, meer uitdagende baan bij een andere organisatie. In deze eerste sessie onderzoek ik samen met Anja welke keuzes ze nog meer heeft. Anja komt met het idee dat ze ook minder uren kan gaan werken en meer tijd in haar hobby, fotografie kan stoppen. Daar heeft ze nog genoeg uitdagingen. Ze bedenkt zelf dat ze ook tijdens werktijd een verdiepende, werk gerelateerde training of cursus zou kunnen doen die haar weer meer mogelijkheden geeft om binnen het bedrijf waar ze nu werkt door te groeien. Aan het eind van ons gesprek bedenkt Anja, dat deze mogelijkheden ook kunnen bij een nieuwe werkgever. Anja is blij met de verschillende opties die we hebben besproken en ze zegt dat ze nu al meer ruimte ervaart. Wat maakt het maken van een keuze zo lastig? Het maken van een keuze voor iets nieuws, onbekends is vaak lastig. We weten wat we hebben en we weten niet wat de precieze impact is van de verandering die we in gang zetten. Geen keuze maken levert ons ook iets op namelijk het gevoel van veiligheid, controle en vaak ook bevestiging. Iets wat we al jaren doen, kunnen we vaak ook goed. In de derde sessie dat ik Anja spreek vertelt ze over het gezin waar ze uitkomt. Het is een gezellig warm gezin. Anja heeft twee oudere broers en haar ouders werkten allebei. Ze vonden het belangrijk dat Anja, als vrouw ook haar eigen geld verdiende zodat ze altijd voor zichzelf kon zorgen. Haar ouders zijn dan ook berentrots op wat Anja heeft bereikt. Anja heeft in het verleden wel eens haar twijfels over het werk besproken met haar ouders maar die begrepen niet waar ze het over had. Ze heeft toch een goeie, verantwoordelijke baan? Waarom zou ze dat opgeven? Anja realiseert zich dat ze blij is met de les die ze van haar ouders heeft meegekregen. Ze vind het ook fijn om zelfstandig en financieel onafhankelijk te zijn. Maar nu lijkt het alsof deze les haar tegen gaat werken. Ze is bang voor de reactie van haar ouders als ze vertelt dat ze voor onzekerheid kiest. Dit is een ander aspect van wat keuzes maken zo lastig maakt. We volgen vaak het patroon dat onze ouders en onze omgeving ons heeft voorgeleefd. Daar hebben waardering voor gekregen. Afwijken roept vaak spanning op. We hebben onze eigen onzekerheid over of we de goeie beslissing maken en tegelijkertijd kan ook onze omgeving met argusogen kijken als we anderen dingen gaat doen. Waarom is het toch zo belangrijk om jouw eigen keuzes te maken? Het maken van keuzes zorgt ervoor dat jij zelf je eigen levenspad loopt. Als je keuzes maakt voel je je automatisch meer verantwoordelijk voor je eigen leven. Je voelt je beter, gezonder en je hebt een grotere kans om je ambities waar te maken. De volgende keer dat ik Anja spreek komt ze energiek mijn praktijk binnengelopen. Ze heeft met haar man besproken dat ze gaat solliciteren bij een baan waar ze minder verdient maar waar ze wel veel meer uitdagingen ziet. Haar man steunt haar volledig. Ze heeft het ook al aan haar ouders vertelt. Die moesten eerst even slikken maar ze zeiden ook dat ze vooral willen dat Anja gelukkig is. Het maken van keuzes leidt tot groei en ontwikkeling. Het houdt ons flexibel en geeft uiteindelijk energie. Het maken van een keuze zorgt ervoor dat we in beweging komen. Onze mental muscles blijven soepel en worden sterker. Hoe kun je het makkelijker voor jezelf maken? Anja heeft het geluk dat ze een omgeving heeft die haar steunt. Dat is niet altijd zo. Dan is het belangrijk om het maken van een keuze makkelijker voor jezelf te maken. Visualiseer de uitkomst van de keuze. Vertaal de keuze die je wilt maken in een concreet doel. Schrijf op wat je met dit doel wilt bereiken. Hak het doel vervolgens op in kleine behapbare stukken. Realiseer je, dat uit je comfortzone stappen spanning oplevert. Dat is heel normaal. Focus op de kleine successen die je behaalt en zoek mensen die je stimuleren of ondersteunen met het maken van een keuzen en met het bereiken van je doel. Wil je ook, net als Anja zelf je eigen keuzes maken? Ik begeleid je graag. Heb jij ook een woord dat je veel hoort in coaching maar niet precies weet hoe het zit? Stuur me een bericht en ik neem het mee in deze serie. Seema Ouweneel